
Alternatief werken als psycholoog
Niet elke cliënt voelt zich op zijn gemak, om te delen met zijn of haar psycholoog dat ze ook alternatieve werkwijze inzet. Of om te delen dat ze geïnteresseerd zijn in dingen zoals spiritualiteit, astrologie, human design of andere vormen van alternatieve werkwijze. Zo had ik onlangs nog een cliënt die na heel veel wikken en wegen toch deelde dat ze soms ook naar een haptonoom ging en naar een natuurgeneeskundige. Ze was verbaasd dat ik dat heel normaal leek te vinden. Toen ik haar vroeg hoe het haar hielp en welke resultaten ze ermee behaald had besefte ze dat ik het dus niet raar zou vinden. Ergens had ze misschien verwacht dat ik haar zou uitlachen of zou afkeuren. Of zou zeggen dat ze daar echt niet in moest geloven.
We raakte aan de praat en daarbij werd het voor haar duidelijk dat ze dit soort dingen ook prima met mij kon bespreken. En mij werd duidelijk dat het haar heel goed geholpen had. Dat er minder fysieke klachten waren en dat ze beter aanvoelde wat ze nu echt nodig had.
De twijfels
Ik maak het zo vaak mee dat cliënten twijfelde om te vertellen dat ze ook hulp zochten in het ‘alternatieve’ circuit, dat ik het maar gewoon heel duidelijk op mijn website hebt gezegd dat ik dat OOK doe. Hierdoor merk ik nu dat ze het al veel eerder in het proces kunnen bespreken. En we ook makkelijker kunnen bijsturen waar nodig.
Online via mijn instagram deelde ik er ook over. En ook daar kwamen reacties terug dat mensen het inderdaad lastig vonden om met hun behandelaar te bespreken. Juist omdat ze dachten dat het niet goed ontvangen zou worden.
Ergens kan ik het mijn cliënten ook niet kwalijk nemen. Ik denk dat ik het 5-6 jaar geleden ook had afgedaan als ‘vaag’ en ‘zweverig’. Maar ik denk dat je als psycholoog mag gaan beseffen dat deze werkwijzes er ook zijn. En dat ook als je er niet in geloofd, het wel kan zijn dat jouw cliënt er wel in geloofd. En er dus gebruik van maakt. En het voor cliënten dus taboe doorbrekend kan zijn als je het bespreekbaar maakt. En ze soms kan helpen beslissen wat wel of niet goed voelt voor HEN.

Ook onder collega’s is er nog weerstand
Als ik met collega’s praat over mijn werkwijze, is er soms een soort nare bijsmaak. Ze geven aan dat wat ik doe ‘toch niet wetenschappelijk onderbouwd is’?. Ze benoemen soms ook dat het een beetje klinkt als kwakzalverij. En soms hebben ze ook vragen. Over hoe dat dan werkt. Om vervolgens te eindigen met ‘maar dat kan toch helemaal niet?’.
Ik heb daar zelf aan het begin ook moeite mee gehad. Om alsnog te staan voor mij werkwijze, ook al is hij niet standaard. En ook als is er (nog) geen wetenschappelijke onderbouwing zoals dat bijvoorbeeld is met de protocollen uit de cognitieve gedragstherapie. Ik weet inmiddels dat die aanvullende tools ook echt van waarde zijn. Dus ik laat het steeds makkelijker naast mij liggen.
Maar ik besef mij ook heel goed, dat ik in een andere positie zit dan mijn cliënten. Het verschil is namelijk dat ik vervolgens niet ‘geholpen’ moest worden door deze mensen die mijn werkwijze afkeurde.
Behandelrelatie
Ik kan mij voorstellen dat het voor cliënten dus ontzettend moeilijk is om te delen over hun zienswijze, hun ervaringen of hun zoektocht als er wat alternatieve elementen inzitten. Maar ik kan mij ook heel goed voorstellen dat, wanneer je het aangedurfd hebt om dit te delen, het heel lastig is om door te gaan met een behandelaar wanneer die duidelijk laat merken dat hij het onzin vindt. Of als je wel door kan gaan het lastig is om je volledig open te stellen. Wat vindt hij dan allemaal nog meer onzin? Zeker als je WEL effect hebben gehad van een werkwijze, maar deze door de behandelaar wordt afgekeurd of afgedaan wordt als onzin.
Want wat zegt dat dan over jouw als cliënt? Dat iets wat jou helpt onzin is door een behandelaar. Veel cliënten voelen toch een bepaalde druk of autoriteit van hun behandelaar. De opmerking ‘jij hebt ervoor gestudeerd, dus jij zal het wel weten’ komt regelmatig voorbij.
Nu is zelf nadenken voor cliënten altijd belangrijk. En ook iets wat ik stimuleer. Maar ik denk dat je als psycholoog (of therapeut of behandelaar) ook mag nadenken over wat de impact is van jouw zienswijze hierop. Of in elk geval de manier waarop jij je uitspreekt over dit soort onderwerpen.
Effect van afwijzen
Of je er nu achter staat of niet, soms hebben je cliënten een aanpak of voorkeur die je niet begrijpt. Maar dat betekend niet dat het wel degelijk behulpzaam voor cliënt. En het gesprek open aangaan en oprecht luisteren naar wat het wel of niet voor je cliënt doet kan enorm veel inzichten opleveren. Als iets niet voor een cliënt werkt, dan komen ze daar ook echt zelf wel achter. En als het gesprek al open ligt, kun je dat dan ook gelijk weer met hun oppakken.
Ik denk dat je het nooit 100% eens hoeft te zijn met de zienswijze van je cliënt. Maar ik denk wel dat het belangrijk is dat je openstaan voor verschillende meningen en aanpakken. Wat dus in mijn ogen inhoudt, dat je ook open en zonder oordeel kan spreken over alternatieve werkwijze ook al sta je er zelf niet volledig achter.
Jouw reactie op het verhaal zal bepalend zijn. Want wanneer jij duidelijk laat merken dat jij iets onzin vindt, zonder ruimte over te laten voor de ervaring of interpretatie van de cliënt heeft dit impact op de behandelrelatie.
Wil jij meer weten over mijn werkwijze? Of wil jij ontdekken hoe jij meer open kan staan voor alternatieve werkwijze. Laat het dan vooral weten. Ik denk graag met je mee!