Wist je dat patronen niet zomaar ontstaan? Wat jouw patronen ook zijn, ik ga er altijd vanuit dat hetgeen wat jij doet ooit zin heeft gehad. En dat klinkt misschien gek. Zeker als jij patronen hebt die ervoor zorgen dat je ongezond leeft of steeds weer opnieuw in de problemen komt. Denk maar eens aan drugsgebruik of bijvoorbeeld people pleasing. Zelfs die patronen hebben ooit zin gehad, en leveren jou op de korte termijn soms zelfs nog steeds iets op. Op de lange termijn trek jij hier echter aan het kortste eind. En dat is dan ook vaak de reden dat mensen van dit gedrag af willen.
Waar ontstaan patronen?
Deze patronen hebben hun oorsprong in basisbehoeftes. Dat wil zeggen dat we allemaal emotionele basisbehoeftes hebben als kind (en als volwassenen nog steeds). En op het moment dat er niet aan die behoeftes wordt voldaan, dan bedenk jij een manier om hiermee om te gaan. Oftewel, onze coping patronen.
Coping is een term die wordt gebruikt om te omschrijven wat jij hebt moeten doen, om te overleven. Nu klinkt dat misschien heel groot en zwaar. Maar als jij als kind het idee gehad hebt dat jij je netjes moet gedragen om liefde te ontvangen, dan is dat moment van levens belang.
Omdat jij als kind volledig afhankelijk bent van je ouders, zeker in de eerste 7 levensjaren is het van belang dat jij meebeweegt in de situatie. Als je het puur vanuit de overlevingsdynamiek kijkt, vergoot dit namelijk de kans dat jij zolang mogelijk een dak boven je hoofd krijgt en veilig blijft. Deze coping technieken zijn dan dus erg handig.
Coping op latere leeftijd
Naarmate je ouder wordt heb je deze patronen steeds minder nodig, maar omdat ze nu eenmaal in je systeem zitten blijven ze wel een rol spelen. Maar doordat jij in die eerste 7 jaar van je leven als het waren de blauwdruk maakt voor hoe jij en de wereld in elkaar zit, is dit vaak een diepgeworteld patroon.
Het ‘jezelf gedragen om liefde te krijgen van je ouders’ kan op latere leeftijd een patroon zijn van mensen pleasen. En daarmee dus ook jezelf volledig voorbij gaan met alle gevolgen van dien. Of een patroon waarin jij hebt geleerd dat er geen ruimte was voor jouw emoties, kan betekenen dat jij nu alles opkropt, conflict mijdend bent en ook nog altijd niet weet hoe je WEL met emoties om moet gaan.
En ook al zie jij wellicht nu in dat het patroon niet meer helpt. Dat er geen gevaar is als jij je anders gedraagt dan jij verwacht. Of dat jij echt wel weet dat jij soms gewoon voor jezelf mag kiezen: jouw lichaam zal je wellicht een andere boodschap geven. Bijvoorbeeld doordat je angstig wordt. Of doordat er onrust ontstaat.
Welke basis behoeften zijn er?
- Veilige banden met anderen: Je wilt je veilig voelen en erop kunnen vertrouwen dat je ouders of andere belangrijke personen er altijd voor je zullen zijn. En dat jij belangrijk bent en dat er rekening met je wordt gehouden.
- Onafhankelijkheid/autonomie: Je hebt er behoefte aan om zelfstandig beslissingen te kunnen nemen, jezelf te begrijpen en je bekwaam te voelen.
- Realistische grenzen en zelfcontrole: Je hebt behoefte aan duidelijkheid over welke grenzen er zijn en wat er van je verwacht wordt. Ook is het belangrijk dat je in staat bent jezelf binnen deze grenzen te houden. Daar is consistentie belangrijk. Oftewel, blijven dingen voor een langere tijd hetzelfde of stabiel.
- Vrijheid om je te uiten: Het is belangrijk dat je je behoeften en gevoelens niet hoeft te verbergen, maar ze open kan uitspreken. En dat je voelt dat wat jij voelt er ook toe doet.
- Spontaniteit en spel: Je hebt behoefte aan volop plezier hebben. En te kunnen ontdekken door spel en fantasie.
Patronen onderzoeken
Wanneer je patronen gaat onderzoeken is het altijd zinvol om ook te kijken welke behoeftes jij als kind misschien gemist hebt. Omdat jouw patronen dan mogelijk een reactie zijn op dit gebrek.
Goed om te beseffen hierbij is dat het niet perse om je ouders hoeft te gaan. Het kan ook zijn dat bijvoorbeeld een leraar of vriendjes of vriendinnetjes hierin gebrekkig zijn geweest.
Kom je er zelf niet uit? Heb je geen idee waar te beginnen? Neem dan vooral even contact op. Ik kijk graag met je mee. Zeker als patronen hardnekkig zijn kan het lastig zijn om te zien waar je nu de mist in gaat.
Wil je direct aan de slag? Bekijk dan ook even mijn drie delige masterclass patronen doorbreken. Hierbij neem ik je mee in het ontstaan van patronen en hoe dit er vervolgens uit kan zien in het dagelijkese leven. En natuurlijk vertel ik je ook hoe je dit kan aanpakken!